-
1 временный
1. прил.ваҡытлы2. прил.ваҡытлыса -
2 прикомандировать
сов. кого-чтоваҡытлыса эшкә ебәреү, командировать итеү, ваҡытлыса беркетеүучреждение, ғәскәри часть һ.б. ҡарамағына -
3 свернуться
1. сов.скататься трубкойтөрөлөү, түңәрәкләнеп төрөлөү, ураныу, бөгәрләнеү2. сов.загнувшись с краёв, закрытьсякибеп ҡорошоу, ҡурылыу, бөрөшөп ҡалыуүҫемлектәргә ҡарата3. сов.йомарланып (бөгәрләнеп) ятыу4. сов.превратиться в сгусток – о крови; о молокеойошоу; эреү5. сов. перен.ҡыҫыла (тарая, кәмей) төшөү6. сов. перен.ваҡытлыса туҡталыу (туҡтатылыу), туҡталып тороу, һүнеү7. сов.күсеүфекергә, һүҙгә ҡарата8. сов.сдвинуться в сторону от удара, толчкасалшайыу, ҡалтайыу, ҡыйшайыу -
4 сдать
1. сов.кого-что; в разн. знач.тапшырыу, биреү2. сов.возвратить излишек при денежном расчётеҡайтарыу, ҡайтарып биреү3. сов.отдать внаём, в арендуваҡытлыса (файҙаланырға) биреп тороу, ҡуртымға биреү4. сов. чтоуступить неприятелю(ташлап) ҡалдырыу, ҡалдырып китеү, биреүдошман яғында5. сов.потерпев неудачу, отказаться от дальнейшей игрыбирелеү, баш тартыу6. сов.раздать играющим картытаратып биреү, өләшеү7. сов.ослабить силу, напряжение чего-л.кәметеү, түбәнәйтеү, кәметә (түбәнәйтә) төшөү8. сов.стать слабее, утратить силу и т.д.көсөн (ҡеүәтен) кәметеү, йомшара төшөү9. сов.бирешеү, бирешеп ҡалыусдать позиции — уй-фекерҙән сигенеү, позицияны биреү
-
5 эфемерный
1. книжн.ваҡытлыса, тиҙ үтеүсән, үҙгәреүсән2. книжн.уйҙырма, буш, бойомға ашмаҫ -
6 билет
м; в разн. знач.билетпроездной билет — (транспортта) йөрөү өсөн алынған билет, юл билеты
белый билет уст. — аҡ билет (хеҙмәткә яраҡһыҙлыҡты белдергән танытма)
жёлтый билет — һары билет (революцияға тиклем Рәсәйҙә фәхишәләргә бирелә торған махсус паспорт)
зелёный билет уст. — йәшел билет (хәрби хеҙмәттән ваҡытлыса ҡалдырылғанлыҡты белдергән танытма)
волчий билет уст. — бүре билеты (сәйәси ышанысһыҙлыҡ тураһында документ)
-
7 бона
ж; ед. фин.бонаваҡ аҡса урынына ваҡытлыса ҡулланылған кредит ҡағыҙы -
8 боны
Iмн. фин.бонаваҡ аҡса урынына ваҡытлыса ҡулланылған кредит ҡағыҙыIIмн.йөҙмә ҡоймаағас тотоу йәки караптарҙы үткәрмәү өсөн йөҙөп йөрөүсе кәртә -
9 брать
1. несов.кого-чтоалыу2. несов.покупать, приобретатьһатып алыу3. несов.держаться какого-л. направления путитотоу, юл тотоу, алыу4. несов. охотн.ловить, травитьэләктереп (тибеп) алыу, тотоу5. несов.без доп.достигать, попадать – об оружиитейҙереү, алдырыу, алыубрать быка за рога — туранан-тура төп эшкә күсеү, үгеҙҙе мөгөҙөнән алыу
брать (взять) верх — еңеү, өҫтөнлөк алыу, өҫкә сығыу
брать (взять) в оборот кого — ҡыҫымға алыу, яғаһына йәбешеү, яғаһынан алыу, арт һабағын уҡытыу
6. несов. перен.алыу7. несов.без доп.клевать – о рыбеҡабыу, сиртеү8. несов.собиратьйыйыу, тиреү9. несов.кого-чтоуносить с собойалыу10. несов. чемдобиватьсяалдырыу, ирешеүон берёт не силой, а ловкостью — ул көс менән түгел, ә таһыллыҡ менән алдыра
11. несов.получать в своё обладание, пользование, распоряжениеалыу12. несов.наниматьяллау13. несов.сниматьваҡытлыса алыу, алып тороу -
10 бум
Iмежд.даң-доңгде-то ударили в колокол – бум, бум, бум — ҡайҙалыр даң-доң итеп саң ҡаҡтылар
ни бум-бум прост. — бер ни белмәү (аңламау)
II1. мбумсәнәғәттең һәм сауҙаның спекуляция нигеҙендә ваҡытлыса үҫеше2. м перен., разг.бум, яһалма шау-шыу, шаҡ ҡатырғыс хәбәрмбумспорт ҡорамалы -
11 бюллетень
1. мбюллетеньижтимағи әһәмиәткә эйә булған төрлө эш, мәсьәлә тураһында ҡыҫҡаса рәсми белдереү2. мбюллетеньберәй ойошма сығарған ваҡытлы баҫманың исеме3. мбюллетеньдепутатлыҡҡа кандидат кешенең исеме күрһәтелгән һайлау ҡағыҙы4. мбюллетеньауырыу кешенең ваҡытлыса эштән бушатылыуы тураһында ҡағыҙ -
12 вдова
жтол ҡатынсоломенная вдова шутл. — иренән ваҡытлыса айырылып торған ҡатын
-
13 время
1. сваҡыт2. счас, сроксәғәт, ваҡытсколько времени? — сәғәт нисә?, ваҡыт күпме?
3. сэпоха, периодваҡыт, дәүер, осор, заман4. сопределённая порамиҙгел, мәл, саҡ, ваҡытвремя покоса — бесән сабыу мәле, бесән өҫтө
5. с грам.заманво время оно уст. — ҡасандыр, әллә ҡасан
время от времени — ваҡыт-ваҡыт, ҡайһы берҙә
(в) первое время — башта, тәүҙә, тәү ваҡытта
в своё время: — 1) заманында, ҡасандыр
2) үҙ ваҡытында; всё время һәр ваҡыт (саҡ), гел; в скором времени — оҙаҡламай
в то время как — шул арала, шул ғына ваҡыт араһында
выиграть время — күберәк ваҡыт алыу, ваҡыт үтеү, файҙаға булыу
до времени; до поры до времени — ваҡыты еткәнсе, билдәле бер ваҡытҡа тиклем, көнө килгәнсе
ко времени — ваҡытлы, үҙ ваҡытында
на время — ваҡытлыса, билдәле ваҡытҡа тиклем
со времени — ваҡыты етеү менән, киләсәктә
раньше времени — көн элгәре (элек), ваҡытынан алда
с течением времени — ваҡыт үтеү менән, киләсәктә
тем временем — шул уҡ ваҡытта, шул арала
-
14 жильё
1. скеше йәшәгән (торған) урын2. с разг.жилищеторлаҡ, йәшәү (тороу) урыны -
15 заместительство
сваҡытлыса эшләү, урынбаҫар булыукеше урынында -
16 карантин
1. мкарантинйоғошло ауырыу менән ауырыған кешеләрҙе ваҡытлыса башҡаларҙан айырыу2. мкарантинйоғошло ауырыу таралған ерҙән килгән кешеләрҙе, тауарҙарҙы һ.б. ҡарап уҙғарыусы санитар урын -
17 кинопрокат
мкинопрокат, киноҡуртымфильмды күрһәтеү өсөн кинотеатрға, клубҡа ваҡытлыса биреп тороу -
18 консервировать
1. сов., несов. чтоконсервалау2. сов., несов. чтоспец.боҙолоуҙан (сереүҙән) һаҡлау3. сов., несов. чтотуҡтатып тороу, ваҡытлыса туҡтатыу -
19 консорциум
м; экон.консорциумбер нисә банкының йәки сәнәғәт компанияларының эште бергә башҡарыу уйы менән ваҡытлыса килешеүе -
20 концессия
1. жконцессиядәүләт ҡарамағындағы ер-һыу байлығын, хужалыҡ объектын һ.б. ваҡытлыса файҙаланырға биреү тураһында килешеү2. жконцессияшул килешеү нигеҙендә ойошторолған предприятие
- 1
- 2